'Groeihormoon versterkt de afweer door verjonging'

Het is wetenschappers gelukt om een cruciaal onderdeel van de verouderde afweer te regenereren. Als onverwachte bonus had deze geslaagde ingreep een algehele verjonging van de proefpersonen tot gevolg. Volgens de betrokkenen is het verjongen van de afweer een veelbelovende strategie in de strijd tegen corona.

Je kans om een aanvaring met het coronavirus te overleven, wordt in belangrijke mate bepaald door de gezondheid van je afweersysteem. Die gaat achteruit als je ouder wordt, wat verklaart waarom corona vooral voor de alleroudsten levensbedreigend is. Een machtig wapen tegen het virus zou dan ook een werkzame verjongingstherapie zijn…

Science fiction?

Groeihormoon herstelt de thymus van proefdieren

De thymus (ook wel zwezerik genoemd) speelt een sleutelrol in onze afweer. Het is een klier die zich achter het borstbeen verschuilt en als kraamkamer en opleidingscentrum voor een belangrijke categorie afweercellen dient – de T-cellen. Maar al tijdens de puberteit verschrompelt de thymus onder invloed van geslachtshormonen – daarmee is het een van de eerste tekenen van veroudering. In de decennia die volgen wordt het resterende actieve thymusweefsel beetje bij beetje vervangen door vet, totdat de klier rondom je 65-ste als overleden kan worden beschouwd.

Het aftakelen van de thymus is een belangrijke oorzaak van de verhoogde vatbaarheid van ouderen voor virussen, infectieziekten, longontsteking, kanker, hart- en vaatziekten en meer.

Het is al eerder aangetoond dat de activiteit van de thymus van proefdieren (bron) en HIV-patiënten (bron) kan worden verbeterd door groeihormoon (somatotropine) toe te dienen. Dit hormoon wordt door de hypofyse in de hersenen afgescheiden en stimuleert de groei van kinderen. Bij volwassenen is het betrokken bij herstellende en beschermende processen. De hoeveel neemt echter sterk af als we ouder worden.

Injecties met groeihormoon maakten oudere mannen jonger

Vanaf de jaren tachtig van de vorige eeuw zijn er aanwijzingen dat injecties met groeihormoon een verjongende werking hebben. In een roemrucht experiment werden oudere mannen slanker, sterker en energieker onder invloed van injecties met groeihormoon, terwijl bij sommigen zelfs grijze haren weer donker werden en rimpels verdwenen (bron).

Tot een jaar of tien geleden was het (vooral in de VS) een hype onder anti aging-artsen om hun patiënten met synthetisch groeihormoon te behandelen. Maar toen liepen wetenschappers die fundamenteel onderzoek naar veroudering doen, tegen aanwijzingen aan dat hoge gehaltes van het groeihormoon de veroudering zouden kunnen versnellen (bron). Er zou sprake kunnen zijn van een ‘supernova effect’: onder invloed van groeihormoon-injecties volgt na een korte opleving een implosie.

Ook merkten mensen dat door de behandeling met groeihormoon de bloedsuikerspiegel kan gaan stijgen, een bijwerking die al bekend was sinds 1990 (bron). Zelfs een licht verhoogde bloedsuikerspiegel zet de veroudering al in een hogere versnelling, het is juist de kunst om die laag te houden – daar hebben we een aparte e-gids aan gewijd.

Tot op de dag van vandaag zijn de meningen over het nut en de veiligheid van groeihormoon als anti-aging middel verdeeld. In Nederland mogen artsen het niet meer aan gezonde ouderen voorschrijven, maar in België gebeurt dat nog wel.

Onderzoeker injecteerde zichzelf met groeihormoon

Omdat de Amerikaanse wetenschapper en zakenman Greg Fahy gefascineerd was door het effect van groeihormoon op de thymus bij proefdieren en HIV-patiënten, besloot hij er zichzelf op 46-jarige leeftijd mee te behandelen. Na een maand was op scans te zien dat zijn thymus in omvang was toegenomen en het aandeel actief weefsel was gegroeid (bron). Deze ervaring was aanleiding voor een verkennend experiment met meerdere proefpersonen.

In de periode 2015 – 2017 kregen negen mannen (51-65 jaar) gedurende twaalf maanden dagelijks een injectie met groeihormoon (bron). Om een negatief effect op de bloedsuikerspiegel te voorkomen, slikten zij daarnaast het hormoon DHEA en het diabetesmedicijn metformine.

DHEA is ook een hormoon dat afneemt met het ouder worden terwijl het onder meer belangrijk voor de afweer is en er andere gunstige effecten aan toe worden gedicht (bron). Daarom is het een populair anti aging-middel. Metformine is een medicijn dat al ruim zestig jaar wordt voorgeschreven aan mensen met diabetes, waardoor we weten dat het veilig is en de kans op voortijdig overlijden en kanker verkleint (bron). De verwachting is dat metformine op afzienbare termijn goedgekeurd gaat worden als preventief medicijn tegen algemene veroudering.

Kortom, de mannen kregen dagelijks een cocktail van drie populaire anti aging-middelen. Groeihormoon moest hun thymus een impuls geven, DHEA en metformine moesten potentiële nadelige bijwerkingen van groeihormoon voorkomen.

Injecties met groeihormoon zorgden voor algehele verjonging

Het werkte.

Na een jaar was op scans te zien dat de hoeveelheid actief weefsel in hun thymus was toegenomen. Ook waren meetbare aspecten van hun afweer verbeterd. Hoe belangrijk de thymus voor de algemene gezondheid is, bleek uit een tweede, verrassende uitkomst: volgens de best beschikbare meetmethode was de biologische leeftijd van de behandelde proefpersonen met gemiddeld 2,5 jaar gedaald. De mannen waren fysiek jonger geworden!

Greg Fahy schrijft: ‘Leeftijd is de sterkste voorspeller van de ernst en de dodelijkheid van COVID-19. Maar is leeftijd – of ten minste biologische leeftijd – een modificeerbare risicofactor? Onze recent gepubliceerde TRIIM trial heeft aangetoond dat het bij gezonde oudere volwassenen mogelijk is om niet alleen de thymus te regenereren en leeftijdsgerelateerde immunologische veranderingen terug te draaien, maar ook om epigenetische veroudering terug te draaien – de meest robuuste indicator van biologische leeftijd die vandaag beschikbaar is. Deze observaties scheppen nieuwe mogelijkheden voor preventieve geneeskunde bij ouderen, en de aard van de SARS-CoV-2 infectie suggereert dat nieuwe mogelijkheden nodig kunnen zijn.’

Je kunt de eigen aanmaak van groeihormoon stimuleren met natuurlijke middelen

Hoewel de eigen aanmaak van groeihormoon afneemt als normaal onderdeel van het verouderingsproces, heb je de mate waarmee dat gebeurt deels in de hand. Slank blijven, buikvet beperken, goed slapen en zorgen dat je bloedsuikerspiegel niet te hoog oploopt, zorgen ervoor dat de aanmaak van dit hormoon langer hoger blijft. Daarnaast zijn er natuurlijke middelen en methoden waarmee je groeihormoon tijdelijk ver omhoog kunt stuwen. Dit wordt nu door veel anti-aging artsen gezien als een veiligere anti-aging strategie dan het injecteren van groeihormoon.

Ik vroeg Fahy per mail of met het stimuleren van de eigen groeihormoonproductie ook regeneratie van de thymus kan worden bereikt.

‘In principe is het antwoord ja,’ schreef hij terug. ‘Er zouden manieren moeten zijn om groeihormoon te stimuleren in plaats van het te injecteren, en in principe zou dit vergelijkbare resultaten moeten geven als voldoende eigen productie van het hormoon mogelijk is. In de praktijk hangt het antwoord af van twee dingen: hoeveel groeihormoon kan worden vrijgemaakt en heeft het vrijgemaakte groeihormoon dezelfde effecten als geïnjecteerd groeihormoon?’

Fahy is sceptisch. Het effect van middelen en methoden om de aanmaak van groeihormoon te stimuleren, verschilt per persoon en neemt af naarmate je ouder bent. Daarnaast zijn er aanwijzingen dat het stimuleren van het eigen groeihormoon een andere uitwerking op de thymus heeft dan het injecteren van groeihormoon. Er is ook nog geen onderzoek gedaan naar het effect van het verhogen van de eigen groeihormoonproductie op de thymus.

Fahy werkt aan een vervolgstudie (fase 2-studie) met 85 proefpersonen (m/v) waarvan de resultaten eind 2022 worden verwacht (bron). Het is met het oog op de mogelijke bijwerkingen de vraag of het verstandig is om vooruitlopend op de uitkomsten nu al groeihormoon te gaan injecteren. Het middel is mogelijk erger dan de kwaal. Daarentegen zijn er veilige manieren om de eigen aanmaak van groeihormoon te stimuleren. Die vind je in de onlangs geactualiseerde e-gids Versterk je afweer. Het voordeel is dat van de afzonderlijke methoden een brede reeks bijkomende gezondheidsvoordelen is aangetoond.

Tekst: Pim Christiaans | Life Unlimited

€4,95 – E-gids

Een griep- of coronavirus dat een gezonde tiener een paar dagen van de straat houdt, kan iemand van tachtig de das om doen. Dat komt omdat het afweersysteem net als onze organen ten prooi valt aan veroudering. Een verouderd immuunsysteem rekent ook minder goed af met kankercellen en kan per vergissing verkeerde cellen gaan aanvallen, met autoimmuunziekten zoals reuma en coeliaki tot gevolg. Houd je afweer daarom in topvorm en geef het een steuntje in de rug met natuurlijke afweerboosters. In deze e-gids vind je de nieuwste adviezen om je afweer een lang leven lang in topvorm te houden.