Alcohol belangrijkste oorzaak vroege dementie

Veel en vaak alcohol drinken vergroot je risico om dement worden fors. Vooral de kans om voor je 65ste al definitief de weg kwijt te raken neemt toe door overmatig drinken. Dat blijkt uit het grootste onderzoek naar het verband tussen alcohol en dementie tot nu toe.

Er woedt al jarenlang een wetenschappelijke discussie over de gezonheidseffecten van matig alcoholgebruik. Volgens een aantal grote bevolkingsonderzoeken zijn een of twee glazen drank per dag gunstig voor de gezondheid, vooral van het hart en de vaten. Andere onderzoeken spreken dit weer tegen. Alle wetenschappers zijn het er echter over eens dat veel drinken rampzalig uitpakt voor je gezondheid. Onder ‘veel’ wordt verstaan: 7 tot 8 glazen per dag voor mannen en 5 glazen voor vrouwen.

Alcohol schadelijk voor hersenen

Ook is het onomstreden dat alcohol de hersenen kan schaden. Desondanks was de relatie tussen drank en dementie tot voor kort nog nooit grootschalig onderzocht. Fransen hebben de eer om deze zaak voor het eerst bij een groot aantal mensen te bestuderen.

Veel drinken, vroeg dement

Zij analyseerden de gegevens van meer dan 31 miljoen volwassenen die tussen 2008 en 2013 uit een ziekenhuis waren ontslagen (studie). Ruim een miljoen van deze ex-patiënten had enige vorm van dementie. Toen de onderzoekers preciezer keken, zagen zij dat maar liefs 57 procent van alle mensen met vroegtijdige dementie (voor het 65ste levensjaar) ook met een alcoholprobleem kampte…

Alcohol verkort het leven

‘De bevindingen geven aan dat zwaar drinken en alcohol misbruik de belangrijkste risicofactoren voor dementie zijn, vooral voor vormen van dementie die voor de leeftijd van 65 beginnen en die tot een vroegtijdige dood leiden,’ zegt een van de onderzoekers in een interview naar aanleiding van de studie. ‘Hersenschade en dementie door alcoholmisbruik zijn te vorkomen, en bewezen effectieve maatregelen tegen drankmisbruik kunnen een verschil maken in voortijdige  sterfgevallen door dementie.’  In hetzelfde interview wijst de onderzoeker erop dat alcoholmisbruik de levensduur met meer dan twintig procent kan verkorten en dat dementie daarbij een van de grootste doodsoorzaken is.

Is matige drinken dan wel gezond?

Er zijn veel tegengestelde en verwarrende berichten over het effect van matig drinken: 1 tot 2 glazen per dag zouden volgens een aantal wetenschappers goed voor de gezondheid zijn, ook van de hersenen. Onlangs nog haalde een onderzoek het nieuws waaruit zou blijken dat ruim twee glazen alcohol per dag ervoor zorgt dat het brein beter schadelijke  ‘alzheimerstofjes’ kan wegwerken. Het betrof echter een muizenstudie... Het ‘twee en halve glas per dag-advies’ is rechtstreeks afgeleid uit de dosering alcohol die het muizenbrein leek te beschermen. In een email-wisseling met vitaminespecialist Ewoud van de Brug van vitaminewinkel BodyBasics, erkende de betreffende onderzoeker dat zijn studieresultaten met muizen beslist NIET betekenen dat ruim twee glazen drank per dag het mensenbrein beschermen.

Brits onderzoek: breinkrimp door matig drinken

In ons boek Check je houdbaarheid staat dat bij proefpersonen die drie glazen alcohol per dag drinken, al hersenschade op een MRI-scan zichtbaar is. En dat bij die hoeveelheid alcohol  ook de kans op een hersenbloeding sterk toeneemt. Voor een onderzoek dat vorig jaar in een vooraanstaand wetenschappelijk tijdschrift werd gepubliceerd, hadden Britse wetenschappers dertig jaar lang de alcoholconsumptie en cognitieve functies van een groep van 550 mannen en vrouwen in de gaten gehouden. Er was duidelijk meer sprake van ‘hersenkrimp’  bij mensen die 14 tot 21 glazen per week hadden gedronken dan bij mensen die af en toe eens een glaasje dronken. Ook de ‘bedrading’ in de witte stof (zenuwvezels) was bij deze groep van een slechtere kwaliteit, vertelt een van de onderzoekers in een interview. Bovendien presteerden de matige drinkers (14-21 glazen per week)  duidelijk slechter met cognitieve testen dan mensen die slechts een paar glazen per week dronken.

De bottom line? Alcohol is mogelijk al in kleine beetjes schadelijk voor je hersenen. Dus neem geen risico en geniet er heel voorzichtig van als je lang jong en scherp wil blijven.

 

Tekst Pim Christiaans | Life Unlimited