Meer energie met co-enzym Q10
Studies suggereren dat een supplement met co-enzym Q10 helpt tegen hardnekkige vermoeidheid die het gevolg is van een stressvol bestaan. Daarbij is het belangrijk om voor de juiste vorm van Q10 te kiezen.
Co-enzym Q10 (coQ10) is een krachtig antioxidant dat het lichaam zelf produceert om de mitochondriën – de energiecentrales van onze cellen – goed te laten functioneren. Trouwe lezers van deze site weten dat mitochondriën een cruciale rol spelen bij de gezondheid. De kwaliteit en kwantiteit van mitochondriën gaat echter achteruit met het klimmen der jaren, en deze ‘mitochondriale dysfunctie’ wordt steeds meer beschouwd als een fundamentele oorzaak van het verouderingsproces. Helaas neemt het vermogen van het lichaam om coQ10 te maken af bij het ouder worden [bron] en wellicht is dat een van de redenen waarom de mitochondriën beginnen te sputteren. En waarom er ouderdomsgebreken komen en we ons steeds minder energiek voelen.
CoQ10 krijgen we ook via voeding binnen – orgaanvlees, gevogelte en vette vissoorten zijn goede bronnen – maar dat is slechts 3 tot 5 milligram per dag [bron]. In wetenschappelijke onderzoeken nemen proefpersonen doorgaans dagelijks doses van 50 tot 200 milligram coQ10 in; binnen de orthomoleculaire geneeskunde wordt geadviseerd daar ter algemene ziektepreventie vanaf het veertigste jaar mee te beginnen [bron]. CoQ10 geldt als zeer veilig [bron, bron], zelfs een hoge dosis van 900 milligram per dag gedurende vier weken gaf geen nadelige effecten [bron]. Bovendien heeft het innemen van coQ10 geen negatieve invloed op de natuurlijke productie ervan in het lichaam [bron].
CoQ10 is buitengewoon populair en staat wereldwijd op de derde plaats als het meest verkochte voedingssupplement, na multivitaminen en visoliecapsules [bron]. En dat is niet zo vreemd: In de afgelopen jaren zijn meerdere wetenschappelijke overzichtsartikelen verschenen waarin onderzoekers beschrijven hoe coQ10-suppletie gunstige effecten heeft op mitochondriën, hart- en vaatziekten vermindert, ontstekingsprocessen afremt, bijwerkingen van cholesterolverlagende medicijnen tegengaat en vermoedelijk ook bescherming biedt tegen de veroudering van de hersenen [bron, bron, bron].
Bovendien zijn er aanwijzingen dat coQ10 kan helpen bij aanhoudende vermoeidheid die het gevolg is van een stressvol bestaan. Het merendeel van het onderzoek naar de relatie tussen coQ10, vermoeidheid en stress komt uit Japan, het land waar zo nu en dan iemand overlijdt aan ‘karōshi’, wat letterlijk ‘dood door overwerken’ betekent. In een recente studie schrijven Japanse wetenschappers dat er een gevoel van vermoeidheid ontstaat als cellen en weefsels beschadigd raken door vrij radicalen die vrijkomen bij excessieve activiteit. We gaan ons pas weer fit voelen als deze schade is hersteld. Houdt de schade aan zonder dat er sprake is van volledig herstel, dan kan er volgens de Japanners een chronisch ontstekingsproces op gang komen met een gevoel van vermoeidheid als gevolg. De wetenschappers stellen dat deze vicieuze cirkel wellicht kan worden doorbroken met behulp van coQ10.
Er zijn twee varianten van coQ10: ubiquinon en ubiquinol. De meeste supplementen bevatten ubiquinon, maar ubiquinol is juist de actievere vorm. Slik je een iets duurder supplement met ubiquinol, dan stijgt deze vorm van coQ10 sneller in het bloed [bron, bron]. En dat is gunstig. Japans onderzoek laat zien dat gezonde ouderen aanzienlijk meer ubiquinol in hun bloed hebben dan bedlegerige ouderen en dat een hoge bloedspiegel het risico op dementie lijkt te halveren. Dat het slikken van coQ10 in de vorm van ubiquinol de vitaliteit verbetert, werd al in 2008 gesuggereerd met een klein experiment. Elf gezonde ouderen (69-87 jaar) die gedurende zes maanden dagelijks 100 milligram ubiquinol hadden ingenomen, voelden zich vitaler en minder moe en hadden een betere mentale conditie vergeleken met de uitgangssituatie (bron).
Ubiquinol lijkt ook effectief bij het chronisch vermoeidheidssyndroom, een ernstige vermoeidheid die langer dan zes maanden aanhoudt en die niet op normale rust reageert. Patiënten gingen zich beter voelen nadat ze acht weken lang dagelijks 150 milligram ubiquinol hadden geslikt [bron]. Dit veelbelovende resultaat sluit aan bij een reeks andere studies. Taiwanese wetenschappers analyseerden onlangs de resultaten van dertien verschillende onderzoeken met in totaal ruim elfhonderd deelnemers en concluderen dat een coQ10-supplement een veilig en effectief middel tegen vermoeidheid is.
En in 2020 publiceerden Japanners een studie met gezonde mannen en vrouwen die weliswaar prima functioneerden maar die regelmatig kampten met milde vermoeidheid [bron]. De proefpersonen kregen de opdracht om twaalf weken lang elke ochtend bij het ontbijt capsules met 100 of 150 milligram ubiquinol of een onwerkzame stof (placebo) te slikken. Voorafgaand aan, tijdens en na afloop van het onderzoek werden de proefpersonen onderworpen aan een uitgebreide reeks tests om hun vermoeidheidsniveau, stemming en cognitieve scherpte te beoordelen. Als objectieve maatstaf voor vermoeidheid werd met geavanceerde apparatuur de functie van het autonome zenuwstelsel gecontroleerd; deze tak van het zenuwstelsel is verantwoordelijk voor het reguleren van autonome functies zoals hartslag, spijsvertering en bloeddruk. Oxidatieve stressniveaus werden bepaald met behulp van bloedtesten. Het bleek dat coQ10 op al deze aspecten een gunstig effect had, waarbij 150 milligram ubiquinol enigszins breder werkzaam was dan 100 milligram.
De onderzoekers noteren vooral een vermindering van vermoeidheid en slaperigheid na geestelijke inspanning, een verbetering van levenskwaliteit, een betere gemotiveerdheid bij het uitvoeren van cognitieve taken en een ontspannende werking.
Tekst Pim Christiaans / Life Unlimited
Boeiende blog? Door hem te delen steun je deze site. Je kunt ook HIER een kleine donatie doen. Dank!
Verwant onderwerp
Supplement met Q10 maakte bloedvaten 20 jaar jonger in 6 weken
