Bestrijd parodontitis en leef langer
Het behandelen van parodontitis -tandvleesontsteking – leidt tot een vermindering van stille ontstekingen in het hele lichaam en een verbetering van de suikerhuishouding. Althans bij mensen met diabetes type 2 volgens een Chinese studie. Er is reden aan te nemen dat het behandelen van parodontitis goed is voor iedereen – en zelfs een levensverlengend effect kan hebben.
Parodontitis is een aandoening waarbij het steunweefsel van je gebit wordt aangetast – zeg maar gerust weggevreten – door bacteriën. Je voelt hier meestal niks van, totdat je merkt dat er tanden en kiezen gaan loszitten. Naar schatting lijdt 10 tot 15 procent van de volwassenen aan een ernstige vorm van tandvleesontsteking, terwijl tot 28 procent een mildere vorm heeft. Hoe ouder je bent, hoe groter de kans dat deze betonrot je treft. Volgens sommige schattingen loopt meer dan de helft van alle 65-plussers met parodontitis rond. Nou en?
Parodontitis verkort het leven
Parodontitis maakt je vatbaarder voor hart- en vaatziekten. Volgens een studie uit 2004 bezorgt ernstige parodontitis je een ruim driemaal grotere kans op een hersenbloeding. En dan heeft parodontitis wellicht ook nog een algemeen levensverkortend effect. Uit een studie uit 2014 blijkt dat honderdjarigen gemiddeld een betere mondgezondheid hebben dan jaargenoten die niet die eerbiedwaardige leeftijd weten te bereiken. ‘Mondgezondheid zou een behulpzame marker kunnen zijn voor de algehele gezondheid en gezonde veroudering,’ opperen de auteurs van het betreffende onderzoek.
Bij parodontitis belanden schadelijke mondbacteriën in de bloedbaan. Hoe het precies werkt is nog onderwerp van onderzoek, maar duidelijk is dat die bacteriën vervolgens het afweersysteem danig kunnen verstoren. Vermoedelijk spelen ze een rol bij auto-immuunziekten als reumatoïde artritis. Mondbacteriën kunnen zelfs de hersenen bereiken en daar amok maken. Ze verergeren ook de beruchte chronische ‘stille ontstekingen’ die ten grondslag liggen aan het verouderingsproces zelf.
Parodontitis is goed te behandelen
Parodontitis is een goed te behandelen kwaal; voor je tandarts is het een routineklus. Probleem is dat veel mensen hun gezondheid op dit punt verwaarlozen. ‘De toename van paradontitis met de leeftijd is geen ouderdomsfenomeen, het is vooral een gevolg van het voortschrijden van de aandoening zonder adequate behandeling,’ zegt dr. Frank Abbas, hoogleraar parodontologie aan de Rijksuniversiteit Groningen in ons boek Check je houdbaarheid.
Heb je parodontitis en laat je dat behandelen, dan profiteert je gezondheid daar van top tot teen van. Bij een experiment uit 2013 zorgde het behandelen van parodontitis bij proefpersonen voor een afname van onder meer ‘ontstekingsmarker’ C-reactief proteïne (CRP) en fibrinogeen, waarmee het risico op hart- en vaatziekte kleiner werd.
Al langer is bekend dat diabetes (type 1 en 2) de kans op parodontitis aanzienlijk vergroot, maar sinds enige tijd weten we dat ook het omgekeerde geldt: parodontitis verhoogt het risico op diabetes type 2. En een recente Chinese studie suggereert dat als je paradontitis laat behandelen, je kans op of ernst van diabetes type 2 afneemt. Voor dat onderzoek werden 44 proefpersonen met zowel diabetes als parodontitis in twee groepen verdeeld: bij de ene groep werd de parodontitis behandeld, bij de andere gebeurde dat niet. Vooraf en na drie maanden bepaalden de onderzoekers de aanwezigheid van allerlei stofjes in het bloed die chronische stille ontstekingsprocessen verraden. Bovendien deden ze een test (HbA1c-test) die laat zien hoe hoog de bloedsuikerspiegel gemiddeld is. Zoals je misschien al weet, betekent een permament licht verhoogde bloedsuikerspiegel al dat je onnodig snel aan het verouderen bent. En zie: bij de behandelde groep voltrok zich een duidelijke verandering in de ontstekingsmarkers. Sommige daarvan werken insuline tegen en deze stofjes waren verminderd; stofjes die de werking van insuline bevorderen, waren juist toegenomen. Verder was de gemiddelde bloedskuikerspiegel van de behandelde groep duidelijk gedaald.
De onderzoekers geven meteen toe dat het effect van parodontitis-behandeling op de bloedsuikerspiegel omstreden is – niet in alle eerdere onderzoeken leidde de gebitsbehandeling tot een verbetering. Maar het gunstige effect op de ontstekingsstofjes in de bloedbaan is klip en klaar.
Parodontitis is goed te behandelen!
Elke dag poetsen, stoken en flossen: het recept voor gebitsonderhoud is nagenoeg bekend. Minder bekend is dat lichaamsbeweging ook tegen parodontitis beschermt (studie, studie). Afvallen als je te zwaar bent is ook gunstig (studie). Dat roken funest is voor je tandvlees weten we als sinds het begin van de jaren negentig (review).
Regelmatigmatig naar de tandarts gaan is ook aan te bevelen. Bij de periodieke controle is er echter een kans dat de tandarts beginnende parodontitis over het hoofd ziet. Sinds kort maken sommige vooruitstrevende tandartsen daarom gebruik van de Periosafe: een apparaatje dat met grote nauwkeurigheid ‘verraadt’ dat het ondanks de schone schijn foute boel is in je mond. Je moet een strip met speeksel bevochtigen en als de strip verkleurt, heb je parodontitis. Zo simpel werkt het, net als een zwangerschapstest. Het is slim om jaarlijk zo’n goedkope speekseltest aan te vragen.
Tekst Pim Christiaans / Life Unlimited
Pim is als journalist al 30 jaar gespecialiseerd in anti aging en is de auteur van de boeken De houdbare man, De houdbare vrouw en Check je houdbaarheid.
Een stabiele bloedsuikerspiegel die aan de lage kant is, vergroot je kansen om gezond oud te worden enorm. Bij vrijwel iedereen kruipt de hoeveelheid suiker in het bloed echter jaar na jaar omhoog. Dit schadelijke proces kun je remmen en zelfs terugdraaien. In deze uitgebreide E-gids staan de nieuwste feiten en adviezen overzichtelijk op een rij.
