Minder kans op kanker dankzij slaaphormoon melatonine

Blinde mensen hebben een veel kleinere kans om kanker te krijgen dankzij een grotere aanmaak van melatonine. Blijkt uit een reeks onderzoeken.

Soms kom je een wetenschappelijk inzicht tegen waarvan je denkt: dit zou iedereen moeten weten. In 1998 telden de Zweden Maria Feychting, Bill Osterlund en Anders Ahlbom het aantal kankergevallen onder 1567 blinde Zweden en ze legden de uitkomst naast die van 13.292 mensen met een ernstige visuele handicap. Melatonine wordt gemaakt als het donker is. We weten dat blinde mensen hogere melatoninespiegels in hun bloed hebben en dat het normale ritme waarbij melatonine onder invloed van het daglicht pieken en dalen vertoont is verstoord. De tweede onderzoeksgroep is ook interessant want daarin zitten bijvoorbeeld mensen met maculadegeneratie die niet goed kunnen zien, maar die wel licht waarnemen: ze hebben een normale melatoninecyclus.

Meer melatonine, 31 procent minder kans op kanker

De onderzoekers vergeleken de cijfers van beide groepen met de normale kankerincidentie uit het Zweedse Kanker Register. Over de gehele linie hadden blinde mensen een 31 procent lagere kans op alle vormen van kanker inclusief de hormoongevoelige vormen. Bij mensen met een ernstige visuele beperking is dat 5 procent minder, bij hen is het effect minder groot.

Hoe melatonine kanker kan helpen voorkomen was en is niet goed duidelijk. Men dacht aan het verlagende effect op de oestrogeenspiegel wat de kans op hormongevoelige kankers zou remmen. Ook dacht men dat de relatie met het immuunsysteem een rol zou kunnen spelen. En verder opperde men dat melatonine vanwege de sterke antioxidantwerking zou kunnen beschermen tegen het ontstaan van kanker.

Kans op borstkanker met de helft afgenomen

In 2001 werd een dergelijke studie nog eens herhaald onder Noorse vrouwen met een visuele beperking. Ditmaal zoomden de onderzoekers in op borstkanker. Bij de 15412 Noorse vrouwen bleek de kans op borstkanker 36 procent lager dan bij normale vrouwen. Bij vrouwen die al voor de leeftijd van 65 jaar blind werden, was de kans op borstkanker zelfs afgenomen met de helft. En in 2009 werden opnieuw vergelijkbare resultaten gevonden in een Amerikaanse studie.

Onterechte kritiek op melatonine

Als je deze studieresultaten leest, vraag je je af waarom melatonine als antikankersupplement en als slaapsupplement de laatste tijd onder vuur ligt. Artsen van slaapcentra trokken deze zomer aan de bel, omdat ze vrezen dat ondoordacht gebruik van het hormoon de biologische klok kan ontregelen. De kritiek van de slaapcentra is overigens niet gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek, maar op waarneming van de artsen. Die kunnen sterk vertekend zijn, want wie gaat er naar een slaapcentrum? Iemand met ernstige slaapklachten…

Hun constatering gaat niet over concrete gevaren, maar over verkeerd gebruik, het feit dat melatonine je slaapritme verschuift als je het op het verkeerde moment inneemt. Neuroloog Marcel Smits van het slaapcentrum in Ziekenhuis Gelderse Vallei vertelde in de Volkskrant bijvoorbeeld dat hij veel patiënten ziet die melatonine verkeerd innemen. ‘Zij hebben gedacht: ach, het is een natuurlijk middel, laat ik het maar proberen. Sommigen worden ‘s nachts wakker, kunnen niet meer slapen en slikken dan zo’n pilletje. Maar zo kun je de biologische klok juist nog verder naar achteren schuiven.’ Melatonine moet geslikt worden, zegt hij, vijf uur voordat de lichaamseigen productie op gang komt.

Je zou dus zeggen: leg mensen dan duidelijk uit hoe ze met melatonine moeten omgaan. Maar binnen de kortste keren dreigde de verkoop van melatonine verboden te worden.

Na een bodemprocedure van de Brancheorganisatie Natuur- en Gezondheidsproducten Nederland (NPN) mocht melatonine toch in de handel blijven.

Melatonine omlaag bij het ouder worden

Als we ouder worden produceren we steeds minder melatonine, waardoor we de gevolgen van lage melatoninespiegels ondervinden. Lichter slapen en ‘s nachts vaker wakker worden is daarvan een duidelijk symptoom. Er zijn stapels onderzoek gedaan die onderbouwen dat melatonine zelfs in hoge doses veilig is.

Naast het regelen van de biologische klok en daarmee het finetunen van onze hormoonhuishouding lijkt het er bovendien steeds meer op dat melatonine kan beschermen tegen kanker. In de boeken die ik samen met Pim Christiaans schreef, noemen we melatonine als ‘verjongingsmiddel’ en je begrijpt nu waarom we dat blijven we doen.

Melatonine goed onderzochte antikankerstof

Voor ons meest recente boek – Check je houdbaarheid – interviewden wij professor Russel Reiter van de universiteit van Texas, een van de belangrijkste melatonine-onderzoekers wereldwijd. Hij zei dit: ‘Er is sterk experimenteel bewijs dat melatonine neurodegeneratie kan verminderen of vertragen en kanker kan remmen. Daarom nemen veel mensen het op regelmatige basis in. Het heeft zogenoemd geen giftigheid en heeft waarschijnlijk een aantal aanzienlijke gezondheidsvoordelen.’ Als reactie op de studies met blinden die wij tegenkwamen, mailt hij het volgende: ‘Er is zijn zeer veel onderzoeksgegevens die suggereren dat een gebrek aan duisternis (als het donker hoort te zijn) door kunstmatig licht, bijdraagt aan kanker. Ik ken de onderzoeken naar blindheid en de reductie van kanker. Het is belangrijk dat blinden geen licht kunnen zien. Melatonine is een zeer goed onderzochte antikankerstof. Er zijn zeker honderden studies die aantonen dat melatonine een breed scala aan experimentele soorten kanker remt.’

Tip van Reiter voor bezoekers van Life Unlimited die problemen hebben om in slaap te komen en mensen die melatonine als anti aging-middel willen inzetten: neem een uur voor het slapen gaan maar niet na 23.00 uur 0,5 tot 5 mg  melatonine in. En zorg dat het stikdonker is in je slaapkamer!

 

Tekst Hanny Roskamp, redacteur Life Unlimited

Bewaren

Bewaren